بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
الم﴿1﴾
الم﴿1﴾
أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُوا أَن يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ﴿2﴾
آيا مردم گمان کردند همين که بگويند: «ايمان آورديم»، به حال خود رها مىشوند و آزمايش نخواهند شد؟!﴿2﴾
وَلَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ﴿3﴾
ما کسانى را که پيش از آنان بودند آزموديم (و اينها را نيز امتحان مىکنيم)؛ بايد علم خدا درباره کسانى که راست مىگويند و کسانى که دروغ مىگويند تحقق يابد!﴿3﴾
أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ أَن يَسْبِقُونَا سَاءَ مَا يَحْكُمُونَ﴿4﴾
آيا کسانى که اعمال بد انجام مىدهند گمان کردند بر قدرت ما چيره خواهند شد؟! چه بد داورى مىکنند!﴿4﴾
مَن كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ اللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ اللَّهِ لَآتٍ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ﴿5﴾
کسى که اميد به لقاء الله (و رستاخيز) دارد (بايد در اطاعت فرمان او بکوشد!) زيرا سرآمدى را که خدا تعيين کرده فرامىرسد؛ و او شنوا و داناست!﴿5﴾
وَمَن جَاهَدَ فَإِنَّمَا يُجَاهِدُ لِنَفْسِهِ إِنَّ اللَّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ الْعَالَمِينَ﴿6﴾
کسى که جهاد و تلاش کند، براى خود جهاد مىکند؛ چرا که خداوند از همه جهانيان بى نياز است.﴿6﴾
وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَحْسَنَ الَّذِي كَانُوا يَعْمَلُونَ﴿7﴾
و کسانى که ايمان آورده و کارهاى شايسته انجام دادند، گناهان آنان را مىپوشانيم (و مىبخشيم) و آنان را به بهترين اعمالى که انجام مىدادند پاداش مىدهيم.﴿7﴾
وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ حُسْنًا وَإِن جَاهَدَاكَ لِتُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴿8﴾
ما به انسان توصيه کرديم که به پدر و مادرش نيکى کند، و اگر آن دو (مشرک باشند و) تلاش کنند که براى من همتايى قائل شوى که به آن علم ندارى، از آنها پيروى مکن! بازگشت شما به سوى من است، و شما را از آنچه انجام مىداديد با خبر خواهم ساخت!﴿8﴾
وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُدْخِلَنَّهُمْ فِي الصَّالِحِينَ﴿9﴾
و کسانى که ايمان آورده و کارهاى شايسته انجام دادند، آنها را در زمره صالحان وارد خواهيم کرد!﴿9﴾
وَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ آمَنَّا بِاللَّهِ فَإِذَا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذَابِ اللَّهِ وَلَئِن جَاءَ نَصْرٌ مِّن رَّبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ أَوَلَيْسَ اللَّهُ بِأَعْلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ الْعَالَمِينَ﴿10﴾
و از مردم کسانى هستند که مىگويند: «به خدا ايمان آوردهايم!» اما هنگامى که در راه خدا شکنجه و آزار مىبينند، آزار مردم را همچون عذاب الهى مىشمارند (و از آن سخت وحشت مىکنند)؛ ولى هنگامى که پيروزى از سوى پروردگارت (براى شما) بيايد، مىگويند: «ما هم با شما بوديم (و در اين پيروزى شريکيم)»!! آيا خداوند به آنچه در سينههاى جهانيان است آگاهتر نيست؟!﴿10﴾
وَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَيَعْلَمَنَّ الْمُنَافِقِينَ﴿11﴾
مسلماً خداوند مؤمنان را مىشناسد، و به يقين منافقان را (نيز) مىشناسد.﴿11﴾
وَقَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا اتَّبِعُوا سَبِيلَنَا وَلْنَحْمِلْ خَطَايَاكُمْ وَمَا هُم بِحَامِلِينَ مِنْ خَطَايَاهُم مِّن شَيْءٍ إِنَّهُمْ لَكَاذِبُونَ﴿12﴾
و کافران به مؤمنان گفتند: «شما از راه ما پيروى کنيد، (و اگر گناهى دارد) ما گناهانتان را بر عهده خواهيم گرفت!» آنان هرگز چيزى از گناهان اينها را بر دوش نخواهند گرفت؛ آنان به يقين دروغگو هستند!﴿12﴾
وَلَيَحْمِلُنَّ أَثْقَالَهُمْ وَأَثْقَالًا مَّعَ أَثْقَالِهِمْ وَلَيُسْأَلُنَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ عَمَّا كَانُوا يَفْتَرُونَ﴿13﴾
آنها بار سنگين (گناهان) خويش را بر دوش مىکشند، و (همچنين) بارهاى سنگين ديگرى را اضافه بر بارهاى سنگين خود؛ و روز قيامت به يقين از تهمتهائى که مىبستند سؤال خواهند شد!﴿13﴾
وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِيهِمْ أَلْفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمْسِينَ عَامًا فَأَخَذَهُمُ الطُّوفَانُ وَهُمْ ظَالِمُونَ﴿14﴾
و ما نوح را بسوى قومش فرستاديم؛ و او را در ميان آنان هزار سال مگر پنجاه سال، درنگ کرد؛ اما سرانجام طوفان و سيلاب آنان را فراگرفت در حالى که ظالم بودند.﴿14﴾
فَأَنجَيْنَاهُ وَأَصْحَابَ السَّفِينَةِ وَجَعَلْنَاهَا آيَةً لِّلْعَالَمِينَ﴿15﴾
ما او و سرنشينان کشتى را رهايى بخشيديم، و آن را آيتى براى جهانيان قرار داديم!﴿15﴾
وَإِبْرَاهِيمَ إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَاتَّقُوهُ ذَلِكُمْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ﴿16﴾
ما ابراهيم را (نيز) فرستاديم، هنگامى که به قومش گفت: «خدا را پرستش کنيد و از (عذاب) او بپرهيزيد که اين براى شما بهتر است اگر بدانيد!﴿16﴾
إِنَّمَا تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا وَتَخْلُقُونَ إِفْكًا إِنَّ الَّذِينَ تَعْبُدُونَ مِن دُونِ اللَّهِ لَا يَمْلِكُونَ لَكُمْ رِزْقًا فَابْتَغُوا عِندَ اللَّهِ الرِّزْقَ وَاعْبُدُوهُ وَاشْكُرُوا لَهُ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ﴿17﴾
شما غير از خدا فقط بتهايى (از سنگ و چوب) را مىپرستيد و دروغى به هم مىبافيد؛ آنهايى را که غير از خدا پرستش مىکنيد، مالک هيچ رزقى براى شما نيستند؛ روزى را تنها نزد خدا بطلبيد و او را پرستش کنيد و شکر او را بجا آوريد که بسوى او بازگشت داده مىشويد!﴿17﴾
وَإِن تُكَذِّبُوا فَقَدْ كَذَّبَ أُمَمٌ مِّن قَبْلِكُمْ وَمَا عَلَى الرَّسُولِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ﴿18﴾
اگر شما (مرا) تکذيب کنيد (جاى تعجب نيست)، امتهايى پيش از شما نيز (پيامبرانشان را) تکذيب کردند؛ وظيفه فرستاده (خدا) جز ابلاغ آشکار نيست».﴿18﴾
أَوَلَمْ يَرَوْا كَيْفَ يُبْدِئُ اللَّهُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ إِنَّ ذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ﴿19﴾
آيا آنان نديدند چگونه خداوند آفرينش را آغاز مىکند، سپس بازمىگرداند؟! اين کار براى خدا آسان است!﴿19﴾
قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا كَيْفَ بَدَأَ الْخَلْقَ ثُمَّ اللَّهُ يُنشِئُ النَّشْأَةَ الْآخِرَةَ إِنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ﴿20﴾
بگو: «در زمين بگرديد و بنگريد خداوند چگونه آفرينش را آغاز کرده است؟ سپس خداوند (به همينگونه) جهان آخرت را ايجاد مىکند؛ يقيناً خدا بر هر چيز توانا است!﴿20﴾
يُعَذِّبُُ مَن يَشَاءُ وَيَرْحَمُ مَن يَشَاءُ وَإِلَيْهِ تُقْلَبُونَ﴿21﴾
هر کس را بخواهد (و مستحق بداند) مجازات مىکند، و هر کس را بخواهد مورد رحمت قرارمىدهد؛ و شما را به سوى او بازمىگردانند.﴿21﴾
وَمَا أَنتُم بِمُعْجِزِينَ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ اللَّهِ مِن وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ﴿22﴾
شما هرگز نمىتوانيد بر اراده خدا چيره شويد و از حوزه قدرت او در زمين و آسمان بگريزيد؛ و براى شما جز خدا، ولى و ياورى نيست!»﴿22﴾
وَالَّذِينَ كَفَرُوا بِآيَاتِ اللَّهِ وَلِقَائِهِ أُوْلَئِكَ يَئِسُوا مِن رَّحْمَتِي وَأُوْلَئِكَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ﴿23﴾
کسانى که به آيات خدا و ديدار او کافر شدند، از رحمت من مأيوسند؛ و براى آنها عذاب دردناکى است!﴿23﴾
فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُوا اقْتُلُوهُ أَوْ حَرِّقُوهُ فَأَنجَاهُ اللَّهُ مِنَ النَّارِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ﴿24﴾
اما جواب قوم او [= ابراهيم] جز اين نبود که گفتند: «او را بکشيد يا بسوزانيد!» ولى خداوند او را از آتش رهايى بخشيد؛ در اين ماجرا نشانههايى است براى کسانى که ايمان مىآورند.﴿24﴾
وَقَالَ إِنَّمَا اتَّخَذْتُم مِّن دُونِ اللَّهِ أَوْثَانًا مَّوَدَّةَ بَيْنِكُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ثُمَّ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكْفُرُ بَعْضُكُم بِبَعْضٍ وَيَلْعَنُ بَعْضُكُم بَعْضًا وَمَأْوَاكُمُ النَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّاصِرِينَ﴿25﴾
(ابراهيم) گفت: «شما غير از خدا بتهايى براى خود انتخاب کردهايد که مايه دوستى و محبت ميان شما در زندگى دنيا باشد؛ سپس روز قيامت از يکديگر بيزارى مىجوييد و يکديگر را لعن مىکنيد؛ و جايگاه (همه) شما آتش است و هيچ يار و ياورى براى شما نخواهد بود!»﴿25﴾
فَآمَنَ لَهُ لُوطٌ وَقَالَ إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَى رَبِّي إِنَّهُ هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴿26﴾
و لوط به او [= ابراهيم] ايمان آورد، و (ابراهيم) گفت: «من بسوى پروردگارم هجرت مىکنم که او صاحب قدرت و حکيم است!»﴿26﴾
وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَقَ وَيَعْقُوبَ وَجَعَلْنَا فِي ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالْكِتَابَ وَآتَيْنَاهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيَا وَإِنَّهُ فِي الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِينَ﴿27﴾
و (در اواخر عمر،) اسحاق و يعقوب را به او بخشيديم و نبوت و کتاب آسمانى را در دودمانش قرار داديم و پاداش او را در دنيا داديم و او در آخرت از صالحان است!﴿27﴾
وَلُوطًا إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ إِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الْفَاحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِّنَ الْعَالَمِينَ﴿28﴾
و لوط را فرستاديم هنگامى که به قوم خود گفت: «شما عمل بسيار زشتى انجام مىدهيد که هيچ يک از مردم جهان پيش از شما آن را انجام نداده است!﴿28﴾
أَئِنَّكُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ وَتَقْطَعُونَ السَّبِيلَ وَتَأْتُونَ فِي نَادِيكُمُ الْمُنكَرَ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوْمِهِ إِلَّا أَن قَالُوا ائْتِنَا بِعَذَابِ اللَّهِ إِن كُنتَ مِنَ الصَّادِقِينَ﴿29﴾
آيا شما به سراغ مردان مىرويد و راه (تداوم نسل انسان) را قطع مىکنيد و در مجلستان اعمال ناپسند انجام مىدهيد؟! «اما پاسخ قومش جز اين نبود که گفتند:» اگر راست مىگويى عذاب الهى را براى ما بياور!﴿29﴾
قَالَ رَبِّ انصُرْنِي عَلَى الْقَوْمِ الْمُفْسِدِينَ﴿30﴾
(لوط) عرض کرد: «پروردگارا! مرا در برابر اين قوم تبهکار يارى فرما!»﴿30﴾
وَلَمَّا جَاءَتْ رُسُلُنَا إِبْرَاهِيمَ بِالْبُشْرَى قَالُوا إِنَّا مُهْلِكُو أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ إِنَّ أَهْلَهَا كَانُوا ظَالِمِينَ﴿31﴾
و هنگامى که فرستادگان ما (از فرشتگان) بشارت (تولد فرزند) براى ابراهيم آوردند، گفتند: «ما اهل اين شهر و آبادى را [و به شهرهاى قوم لوط اشاره کردند] هلاک خواهيم کرد، چرا که اهل آن ستمگرند!»﴿31﴾
قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطًا قَالُوا نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَن فِيهَا لَنُنَجِّيَنَّهُ وَأَهْلَهُ إِلَّا امْرَأَتَهُ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ﴿32﴾
(ابراهيم) گفت: «در اين آبادى لوط است!» گفتند: «ما به کسانى که در آن هستند آگاهتريم! او و خانوادهاش را نجات مىدهيم؛ جز همسرش که در ميان قوم (گنهکار) باقى خواهد ماند.»﴿32﴾
وَلَمَّا أَن جَاءَتْ رُسُلُنَا لُوطًا سِيءَ بِهِمْ وَضَاقَ بِهِمْ ذَرْعًا وَقَالُوا لَا تَخَفْ وَلَا تَحْزَنْ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَأَهْلَكَ إِلَّا امْرَأَتَكَ كَانَتْ مِنَ الْغَابِرِينَ﴿33﴾
هنگامى که فرستادگان ما نزد لوط آمدند، از ديدن آنها بدحال و دلتنگ شد؛ گفتند: «نترس و غمگين مباش، ما تو و خانوادهات را نجات خواهيم داد، جز همسرت که در ميان قوم باقى مىماند.﴿33﴾
إِنَّا مُنزِلُونَ عَلَى أَهْلِ هَذِهِ الْقَرْيَةِ رِجْزًا مِّنَ السَّمَاءِ بِمَا كَانُوا يَفْسُقُونَ﴿34﴾
ما بر اهل اين شهر و آبادى به خاطر گناهانشان، عذابى از آسمان فرو خواهيم ريخت!»﴿34﴾
وَلَقَد تَّرَكْنَا مِنْهَا آيَةً بَيِّنَةً لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ﴿35﴾
و از اين آبادى نشانه روشنى (و درس عبرتى) براى کسانى که مىانديشند باقى گذارديم!﴿35﴾
وَإِلَى مَدْيَنَ أَخَاهُمْ شُعَيْبًا فَقَالَ يَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَارْجُوا الْيَوْمَ الْآخِرَ وَلَا تَعْثَوْا فِي الْأَرْضِ مُفْسِدِينَ﴿36﴾
و ما بسوى «مدين»، برادرشان «شعيب» را فرستاديم؛ گفت: «اى قوم من! خدا را بپرستيد، و به روز بازپسين اميدوار باشيد، و در زمين فساد نکنيد!»﴿36﴾
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دَارِهِمْ جَاثِمِينَ﴿37﴾
(ولى) آنها او را تکذيب کردند، و به اين سبب زلزله آنان را فراگرفت، و بامدادان در خانههاى خود به رو در افتاده و مرده بودند!﴿37﴾
وَعَادًا وَثَمُودَ وَقَد تَّبَيَّنَ لَكُم مِّن مَّسَاكِنِهِمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَصَدَّهُمْ عَنِ السَّبِيلِ وَكَانُوا مُسْتَبْصِرِينَ﴿38﴾
ما طايفه «عاد» و «ثمود» را نيز (هلاک کرديم)، و مساکن (ويران شده) آنان براى شما آشکار است؛ شيطان اعمالشان را براى آنان آراسته بود، از اين رو آنان را از راه (خدا) بازداشت در حالى که بينا بودند.﴿38﴾
وَقَارُونَ وَفِرْعَوْنَ وَهَامَانَ وَلَقَدْ جَاءَهُم مُّوسَى بِالْبَيِّنَاتِ فَاسْتَكْبَرُوا فِي الْأَرْضِ وَمَا كَانُوا سَابِقِينَ﴿39﴾
و «قارون» و «فرعون» و «هامان» را نيز هلاک کرديم؛ موسى با دلايل روشن به سراغشان آمد، امّا آنان در زمين برترى جويى کردند، ولى نتوانستند بر خدا پيشى گيرند!﴿39﴾
فَكُلًّا أَخَذْنَا بِذَنبِهِ فَمِنْهُم مَّنْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُم مَّنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَمِنْهُم مَّنْ خَسَفْنَا بِهِ الْأَرْضَ وَمِنْهُم مَّنْ أَغْرَقْنَا وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ﴿40﴾
ما هر يک از آنان را به گناهانشان گرفتيم، بر بعضى از آنها طوفانى از سنگريزه فرستاديم، و بعضى از آنان را صيحه آسمانى فروگرفت، و بعضى ديگر را در زمين فرو برديم، و بعضى را غرق کرديم؛ خداوند هرگز به آنها ستم نکرد، ولى آنها خودشان بر خود ستم مىکردند!﴿40﴾
مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنكَبُوتِ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ﴿41﴾
مثَل کسانى که غير از خدا را اولياى خود برگزيدند، مثَل عنکبوت است که خانهاى براى خود انتخاب کرده؛ در حالى که سستترين خانههاى خانه عنکبوت است اگر مىدانستند!﴿41﴾
إِنَّ اللَّهَ يَعْلَمُ مَا يَدْعُونَ مِن دُونِهِ مِن شَيْءٍ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ﴿42﴾
خداوند آنچه را غير از او مىخوانند مىداند، و او شکستناپذير و حکيم است.﴿42﴾
وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ وَمَا يَعْقِلُهَا إِلَّا الْعَالِمُونَ﴿43﴾
اينها مثالهايى است که ما براى مردم مىزنيم، و جز دانايان آن را درک نمىکنند.﴿43﴾
خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِّلْمُؤْمِنِينَ﴿44﴾
خداوند، آسمانها و زمين را بحق آفريد؛ و در اين آيتى است براى مؤمنان.﴿44﴾
اتْلُ مَا أُوحِيَ إِلَيْكَ مِنَ الْكِتَابِ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ إِنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ﴿45﴾
آنچه را از کتاب (آسمانى) به تو وحى شده تلاوت کن، و نماز را برپا دار، که نماز (انسان را) از زشتيها و گناه بازمىدارد، و ياد خدا بزرگتر است؛ و خداوند مىداند شما چه کارهايى انجام مىدهيد!﴿45﴾
وَلَا تُجَادِلُوا أَهْلَ الْكِتَابِ إِلَّا بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِلَّا الَّذِينَ ظَلَمُوا مِنْهُمْ وَقُولُوا آمَنَّا بِالَّذِي أُنزِلَ إِلَيْنَا وَأُنزِلَ إِلَيْكُمْ وَإِلَهُنَا وَإِلَهُكُمْ وَاحِدٌ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ﴿46﴾
با اهل کتاب جز به روشى که از همه نيکوتر است مجادله نکنيد، مگر کسانى از آنان که ستم کردند؛ و (به آنها) بگوييد: «ما به تمام آنچه از سوى خدا بر ما و شما نازل شده ايمان آوردهايم، و معبود ما و شما يکى است، و ما در برابر او تسليم هستيم!»﴿46﴾
وَكَذَلِكَ أَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ فَالَّذِينَ آتَيْنَاهُمُ الْكِتَابَ يُؤْمِنُونَ بِهِ وَمِنْ هَؤُلَاءِ مَن يُؤْمِنُ بِهِ وَمَا يَجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلَّا الْكَافِرُونَ﴿47﴾
و اين گونه، کتاب [= قرآن] را بر تو نازل کرديم، کسانى که کتاب (آسمانى)به آنها دادهايم به اين کتاب ايمان مىآورند؛ و بعضى از اين گروه [= مشرکان] نيز به آن مؤمن مىشوند؛ و آيات ما را جز کافران انکار نمىکنند.﴿47﴾
وَمَا كُنتَ تَتْلُو مِن قَبْلِهِ مِن كِتَابٍ وَلَا تَخُطُّهُ بِيَمِينِكَ إِذًا لَّارْتَابَ الْمُبْطِلُونَ﴿48﴾
تو هرگز پيش از اين کتابى نمىخواندى، و با دست خود چيزى نمىنوشتى، مبادا کسانى که در صدد (تکذيب و) ابطال سخنان تو هستند، شک و ترديد کنند!﴿48﴾
بَلْ هُوَ آيَاتٌ بَيِّنَاتٌ فِي صُدُورِ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَمَا يَجْحَدُ بِآيَاتِنَا إِلَّا الظَّالِمُونَ﴿49﴾
ولى اين آيات روشنى است که در سينه دانشوران جاى دارد؛ و آيات ما را جز ستمگران انکار نمىکنند!﴿49﴾
وَقَالُوا لَوْلَا أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَاتٌ مِّن رَّبِّهِ قُلْ إِنَّمَا الْآيَاتُ عِندَ اللَّهِ وَإِنَّمَا أَنَا نَذِيرٌ مُّبِينٌ﴿50﴾
گفتند: «چرا معجزاتى از سوى پروردگارش بر او نازل نشده؟!» بگو: «معجزات همه نزد خداست (و به فرمان او نازل مىشود، نه به ميل من و شما)؛ من تنها بيم دهندهاى آشکارم!﴿50﴾
أَوَلَمْ يَكْفِهِمْ أَنَّا أَنزَلْنَا عَلَيْكَ الْكِتَابَ يُتْلَى عَلَيْهِمْ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَرَحْمَةً وَذِكْرَى لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ﴿51﴾
آيا براى آنان کافى نيست که اين کتاب را بر تو نازل کرديم که پيوسته بر آنها تلاوت مىشود؟! در اين، رحمت و تذکّرى است براى کسانى که ايمان مىآورند (و اين معجزه بسيار واضحى است).﴿51﴾
قُلْ كَفَى بِاللَّهِ بَيْنِي وَبَيْنَكُمْ شَهِيدًا يَعْلَمُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَالَّذِينَ آمَنُوا بِالْبَاطِلِ وَكَفَرُوا بِاللَّهِ أُوْلَئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ﴿52﴾
بگو: «همين بس که خدا ميان من و شما گواه است؛ آنچه را در آسمانها و زمين است مىداند؛ و کسانى که به باطل ايمان آوردند و به خدا کافر شدند زيانکاران واقعى هستند!﴿52﴾
وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذَابِ وَلَوْلَا أَجَلٌ مُّسَمًّى لَجَاءَهُمُ الْعَذَابُ وَلَيَأْتِيَنَّهُم بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُونَ﴿53﴾
آنان با شتاب از تو عذاب را مىطلبند؛ و اگر موعد مقرّرى تعيين نشده بود، عذاب (الهى) به سراغ آنان مىآمد؛ و سرانجام اين عذاب بطور ناگهانى بر آنها نازل مىشود در حالى که نمىدانند (و غافلند).﴿53﴾
يَسْتَعْجِلُونَكَ بِالْعَذَابِ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةٌ بِالْكَافِرِينَ﴿54﴾
آنان با عجله از تو عذاب مىطلبند، در حالى که جهنم به کافران احاطه دارد!﴿54﴾
يَوْمَ يَغْشَاهُمُ الْعَذَابُ مِن فَوْقِهِمْ وَمِن تَحْتِ أَرْجُلِهِمْ وَيَقُولُ ذُوقُوا مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ﴿55﴾
آن روز که عذاب (الهى) آنها را از بالاى سر و پايين پايشان فرامىگيرد و به آنها مىگويد: «بچشيد آنچه را عمل مىکرديد» (روز سخت و دردناکى براى آنهاست!)﴿55﴾
يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّ أَرْضِي وَاسِعَةٌ فَإِيَّايَ فَاعْبُدُونِ﴿56﴾
اى بندگان من که ايمان آوردهايد! زمين من وسيع است، پس تنها مرا بپرستيد (و در برابر فشارهاى دشمنان تسليم نشويد)!﴿56﴾
كُلُّ نَفْسٍ ذَائِقَةُ الْمَوْتِ ثُمَّ إِلَيْنَا تُرْجَعُونَ﴿57﴾
هر انسانى مرگ را مىچشد، سپس شما را بسوى ما بازمىگردانند.﴿57﴾
وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِّنَ الْجَنَّةِ غُرَفًا تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا نِعْمَ أَجْرُ الْعَامِلِينَ﴿58﴾
و کسانى که ايمان آورده و کارهاى شايسته انجام دادند، آنان را در غرفههايى از بهشت جاى مىدهيم که نهرها در زير آن جارى است؛ جاودانه در آن خواهند ماند؛ چه خوب است پاداش عملکنندگان!﴿58﴾
الَّذِينَ صَبَرُوا وَعَلَى رَبِّهِمْ يَتَوَكَّلُونَ﴿59﴾
همانها که (در برابر مشکلات) صبر (و استقامت) کردند و بر پروردگارشان توکّل مىکنند.﴿59﴾
وَكَأَيِّن مِن دَابَّةٍ لَا تَحْمِلُ رِزْقَهَا اللَّهُ يَرْزُقُهَا وَإِيَّاكُمْ وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ﴿60﴾
چه بسا جنبندهاى که قدرت حمل روزى خود را ندارد، خداوند او و شما را روزى مىدهد؛ و او شنوا و داناست.﴿60﴾
وَلَئِن سَأَلْتَهُم مَّنْ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ لَيَقُولُنَّ اللَّهُ فَأَنَّى يُؤْفَكُونَ﴿61﴾
و هر گاه از آنان بپرسى: «چه کسى آسمانها و زمين را آفريده، و خورشيد و ماه را مسخّر کرده است؟» مىگويند: «اللّه»! پس با اين حال چگونه آنان را (از عبادت خدا) منحرف مىسازند؟!﴿61﴾
اللَّهُ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَيَقْدِرُ لَهُ إِنَّ اللَّهَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ﴿62﴾
خداوند روزى را براى هر کس از بندگانش بخواهد گسترده مىکند، و براى هر کس بخواهد محدود مىسازد؛ خداوند به همه چيز داناست!﴿62﴾
وَلَئِن سَأَلْتَهُم مَّن نَّزَّلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ مِن بَعْدِ مَوْتِهَا لَيَقُولُنَّ اللَّهُ قُلِ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لَا يَعْقِلُونَ﴿63﴾
و اگر از آنان بپرسى: «چه کسى از آسمان آبى فرستاد و بوسيله آن زمين را پس از مردنش زنده کرد؟ مىگويند: «اللّه»! بگو: «حمد و ستايش مخصوص خداست!»امّا بيشتر آنها نمىدانند.﴿63﴾
وَمَا هَذِهِ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوَانُ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ﴿64﴾
اين زندگى دنيا چيزى جز سرگرمى و بازى نيست؛ و زندگى واقعى سراى آخرت است، اگر مىدانستند!﴿64﴾
فَإِذَا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصِينَ لَهُ الدِّينَ فَلَمَّا نَجَّاهُمْ إِلَى الْبَرِّ إِذَا هُمْ يُشْرِكُونَ﴿65﴾
هنگامى که بر سوار بر کشتى شوند، خدا را با اخلاص مىخوانند (و غير او را فراموش مىکنند)؛ امّا هنگامى که خدا آنان را به خشکى رساند و نجات داد، باز مشرک مىشوند!﴿65﴾
لِيَكْفُرُوا بِمَا آتَيْنَاهُمْ وَلِيَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ﴿66﴾
(بگذار) آنچه را (از آيات) به آنها دادهايم انکار کنند و از لذّات زودگذر زندگى بهره گيرند؛ امّا بزودى خواهند فهميد!﴿66﴾
أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَيُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ أَفَبِالْبَاطِلِ يُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَةِ اللَّهِ يَكْفُرُونَ﴿67﴾
آيا نديدند که ما حرم امنى (براى آنها) قرار داديم در حالى که مردم را در اطراف آنان (در بيرون اين حرم) مىربايند؟! آيا به باطل ايمان مىآورند و نعمت خدا را کفران مىکنند؟!﴿67﴾
وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرَى عَلَى اللَّهِ كَذِبًا أَوْ كَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُ أَلَيْسَ فِي جَهَنَّمَ مَثْوًى لِّلْكَافِرِينَ﴿68﴾
چه کسى ستمکارتر از آن کس است که بر خدا دروغ بسته يا حق را پس از آنکه به سراغش آمده تکذيب نمايد؟! آيا جايگاه کافران در دوزخ نيست؟!﴿68﴾
وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ﴿69﴾
و آنها که در راه ما (با خلوص نيّت) جهاد کنند، قطعاً به راههاى خود، هدايتشان خواهيم کرد؛ و خداوند با نيکوکاران است.﴿69﴾