گلو درد یا فارنژیت یک حس سوزش، تورم و خراش در پشت گلو است که اغلب باعث میشود نتوانید راحت صحبت کنید یا چیزی را قورت دهید. شایعترین علت گلو درد معمولاً عفونتهای ویروسی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی است.
بسیاری از افراد گلودرد را جدی نمیگیرند و تلاش میکنند با استفاده از درمانهای خانگی آن را برطرف کنند. اگر گلودرد شما به دلیل عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا باشد، ممکن است قورت دادن و صحبت کردن را دشوار کند و حتی گاهی تنفس را نیز سختتر کند.
برای درمان سوزش گلو، ابتدا باید شدت و علت آن را بشناسید. در این صورت ممکن است درمانهای خانگی مؤثر باشند، اما در بسیاری از موارد، درمان گلودرد شدید نیازمند معاینه و تجویز دارو توسط پزشک است.
بیشتر بخوانید:
درمان سریع گلو درد
گلو درد چیه و چطور درمانش کنیم؟
گلودرد یه حس درد و خراش توی پشت حلقه که میتونه به خاطر ویروسها یا باکتریها به وجود بیاد. بعضی وقتا علائم سوزش گلو بعد از چند روز خودش خوب میشه. ولی اگه بیشتر از یه هفته طول کشید یا چرک گلو بدتر شد، بهتره بری پیش دکتر متخصص گوش، حلق و بینی.
خیلیا این مشکل رو با خشکی زیاد اون ناحیه و حس آتیش گرفتن توصیف میکنن. به همین خاطر ممکنه نتونی راحت حرف بزنی یا چیزی رو قورت بدی. بعضی وقتا که عفونت گلو خیلی شدیده، درد توی گوش یا پایین گردن هم حس میشه.
درمان سریع گلو درد خانگی
گلو دردها و انواعشون: کدوم رو داری؟
بر اساس جایی که عفونت رخ میده، میتونیم گلودرد رو به سه نوع تقسیم کنیم:
فارنژیت: درست توی ناحیه پشت دهان اتفاق میافته.
تونسیلیت: با ورم و قرمز شدن لوزهها مشخص میشه.
لارنژیت: با ورم و قرمز شدن حنجره همراهه.
نشانههای گلو درد
اصلیترین نشانه این بیماری احساس درد در ناحیه گلو است. اما میتوان آن را با علائم دیگری نیز شناسایی کرد که عبارتند از:
– تب
– خارش گلو
– سوزش گلو
– سردرد
– خشکی گلو
– خلط پشت گلو
– ناراحتی معده
– تورم غدد لنفاوی
– گرفتگی بینی
– آبریزش بینی
– سرفه
– خستگی
– گرفتگی صدا
– کم شدن اشتها
– مشکل در قورت دادن
گلودرد گاهی با لکههای سفید یا چرک روی لوزهها همراه میشود. این لکههای سفید معمولاً در گلو دردهای باکتریایی دیده میشوند.
درمان گلو درد در منزل
دلایل گلو درد
گلو درد میتونه به دلایل مختلفی ایجاد بشه. این دلایل شامل موارد زیر هستن:
۱- ویروسها
ویروسها عامل ۹۰ درصد گلودردها هستن. مهمترینشون عبارتند از:
– سرماخوردگی
– انواع آنفولانزا
– مونونوکلئوز
– سرخک
– آبله مرغان
– اوریون
– کووید ۱۹
۲- عفونت باکتریایی و گلو درد
عفونتهای باکتریایی هم میتونن باعث گلودرد بشن. شایعترینشون عفونت استرپتوکوکیه (عفونت لوزه و گلو که ناشی از باکتری گروه A استرپتوکوکه).
این باکتری تقریباً ۲۰ تا ۳۰ درصد از موارد عفونت گلو در کودکان و ۱۰ درصد در بزرگسالان رو ایجاد میکنه. تونسیلیت و عفونتهای مقاربتی مثل سوزاک و کلامیدیا هم میتونن باعث گلو درد بشن. علائمشون عبارتند از:
– درد ناگهانی در گلو
– مشکل در بلعیدن
– لکههای سفید روی گلو
– تب
– لوزههای قرمز و متورم
– لکههای قرمز روی سقف دهان
– درد در غدد لنفاوی گردن
اگه لازم باشه، میتونید با دکتر گوش، حلق و بینی آنلاین مشورت کنید یا به صورت حضوری به متخصص مراجعه کنید.
بهترین آنتی بیوتیک برای گلو درد
۳- آلرژی
وقتی سیستم ایمنی بدن به چیزهایی مثل گرده گل، پوشش گیاهی یا موی حیوانات خانگی واکنش نشون میده، با آزاد کردن مواد شیمیایی باعث میشه علائمی مثل گرفتگی بینی، آبریزش چشم، عطسه و سوزش گلو به وجود بیاد.
مخاط زیادی که توی بینی جمع میشه میتونه به پایین گلو بره. این حالت رو اختلال آبریزش از پشت بینی میگن که باعث تحریک و سوزش گلو میشه.
درمان سریع سوزش گلو
۴- مواد تحریککننده در گلو درد
فشار آوردن به گلو با فریاد زدن یا بلند آواز خوندن میتونه باعث سوزش و خارش گلو بشه. به همین خاطر خیلی از معلمها و مربیهای بدنسازی این مشکل رو تجربه میکنن. همچنین خیلی از مواد شیمیایی توی محیط میتونن گلو رو تحریک کنن. بعضی از این مواد تحریککننده عبارتند از:
– سیگار و دودهای دخانیات
– آلودگی هوا
– محصولات بهداشتی و مواد شیمیایی
– نوشیدن مایعات داغ
– غذاهای تند
بهترین معجون برای گلو درد
۵- ریفلاکس معده به مری (GERD)
ریفلاکس معده به مری به حالتی میگن که اسید معده به داخل مری (راهی که غذا از دهان به معده میره) برمیگرده. این اسید، مری و گلو رو میسوزونه و باعث میشه فرد علائمی مثل سوزش سر دل و ریفلاکس اسید (حالت تهوع) رو تجربه کنه.
۶- التهاب لوزهها
به تودههای کوچک و نرمی که پشت گلو هستن، لوزه میگن. این لوزهها میکروبهایی که میخوان شما رو از راه گلو بیمار کنن، به دام میاندازن. اگه لوزهها عفونی بشن و ملتهب بشن، ورم میکنن. باکتری و ویروس عامل اصلی التهاب لوزه هستن و فرد این مشکل رو با عفونت گلو حس میکنه.
۷- تنفس دهانی
نفس کشیدن از راه دهان به جای بینی موقع خواب هم یکی دیگه از چیزاییه که باعث گلودرد میشه. این مشکل معمولاً با خشکی اون ناحیه همراهه که بعد از نوشیدن مایعات گرم بهتر میشه.
سایر عواملی که میتونن باعث سوزش گلو بشن، اما کمتر شایع هستن، عبارتند از:
– تومور گلو، حنجره یا زبان
– عفونت HIV
– اپیگلوتیت (عفونت نادر گلو که تنفس رو سخت میکنه)
چطور بفهمیم گلو درد داریم؟
دکتر با یه معاینه فیزیکی توی ناحیه گردن، گوش و گلو ازت در مورد علائم و سابقه بیماری سوال میپرسه. معمولاً با یه چراغ قوه مخصوص توی گلو رو نگاه میکنه تا ورم، قرمزی یا سفیدی رو ببینه. اگه چرک گلو شدید باشه، دکتر عمومی ممکنه شما رو به یه متخصص گوش، حلق و بینی ارجاع بده. دکتر متخصص برای تشخیص علت سوزش و درد شدید گلو از روشهای زیر استفاده میکنه:
– گرفتن سواب: اگه دکتر به گلو درد باکتریایی شک کنه، برای تایید عفونت استرپتوکوکی، با یه اپلیکاتور و پنبه مخصوص از مخاط پشت حلق نمونه میگیره.
– تست EBV: این آزمایش برای تشخیص شایعترین ویروس تبخال انسانی که با گلو درد همراهه استفاده میشه و دکتر اگه بهش شک کنه، درخواستش میکنه.
کی باید به دکتر مراجعه کنیم؟
اگه گلودردت بعد از ۵ تا ۱۰ روز با روشهای درمان خانگی بهتر نشد، حتماً برای داروهای پزشکی به یه متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کن. علائم زیر جدی هستن و اگه مشاهدهشون کردی، باید حتماً توسط دکتر بررسی بشن:
– گلو درد شدید
– مشکل در بلعیدن
– تنفس دردناک
– درد هنگام باز کردن دهان
– درد مفاصل
– تب بالای ۳۸ درجه سانتیگراد (۱۰۱ درجه فارنهایت)
– درد یا خشکی گردن
– درد گوش
– وجود خون در بزاق یا خلط گلو
– درد ادامهدار بیش از یک هفته
– راش
– گرفتگی صدا که بیشتر از ۲ هفته طول بکشه
– ورم در صورت یا گردن
– بروز توده در گردن
راههای فوری برای درمان گلو درد شدید!
عفونت گلو رو میشه با روشهای مختلفی درمان کرد. دکتر برای انتخاب بهترین روش، اول باید علتش رو تشخیص بده. روشهای درمان عفونت گلو شامل موارد زیر هستن:
درمان خانگی گلو درد
توی بیشتر مواقع میشه عفونت گلو رو با راهکارهای خانگی درمان کرد. تو این مواقع، گلو درد ویروسی معمولاً بعد از یک یا دو هفته بهتر میشه. فقط کافیه یه مدت استراحت کافی داشته باشی تا سیستم ایمنی بدنت بتونه با عفونت مقابله کنه. روشهای تسکیندهنده گلو درد عبارتند از:
– غرغره کردن آب نمک (مخلوط آب گرم و نیم تا ۱ قاشق چایخوری نمک)
– نوشیدن مایعات گرم مثل چای داغ با عسل، آب گرم با لیمو و خوردن سوپ ولرم
– نوشیدن چایهای گیاهی که درد گلو رو تسکین میدن
– خوردن یه تکه آبنبات یا شکلات سخت به آرامی (که باعث ترشح بزاق و تر شدن گلو میشه)
– استفاده از دستگاه بخور برای افزایش رطوبت هوا
– کمتر صحبت کردن و استراحت دادن به گلو
قرص گلو درد
راههای دارویی برای درمان گلو درد!
توی جدول زیر داروهایی که معمولاً برای درمان گلو درد استفاده میشن رو معرفی میکنیم:
داروی درمان گلو درد شدید | توضیحات |
استامینوفن/ایبوپروفن | داروی مناسبی برای کاهش سوزش گلو که بدون نسخه قابل تهیه است |
کورتیکواستروئیدها | بدون عوارض جانبی باعث کاهش گلو درد میشه |
آسپرین | برای کودکان و نوجوانان ممنوعه، چون خطر ابتلا به بیماری نادر وجود داره |
آنتیهیستامینها | آبریزش بینی ناشی از آلرژی که باعث گلو درد میشه رو کنترل میکنه |
آنتیاسیدها | گلو درد و سوزش سر دل ناشی از رفلاکس اسید معده رو کنترل میکنه |
داروهای مؤثر برای درمان سوزش گلو
– اسپری گلو درد: حاوی مواد ضدعفونیکننده مثل فنل یا مواد خنککننده مثل منتول یا اکالیپتوس
– قرص سرفه
– شربت سرفه
– بعضی گیاهان دارویی مثل نارون لغزنده، ریشه مارشمالو و ریشه شیرین بیان
درمان گلو درد شدید و آنتیبیوتیکها
دقت کن که آنتیبیوتیکها فقط عفونتهای ناشی از باکتری رو درمان میکنن و برای گلودرد ویروسی مناسب نیستن. برای جلوگیری از عوارض جدیتر گلودردهای میکروبی مثل ذاتالریه، برونشیت و تب روماتیسمی، حتماً باید از آنتیبیوتیک استفاده کنی. آنتیبیوتیکها میتونن درد گلو رو تقریباً در یک روز کاهش بدن و خطر تب روماتیسمی رو در بیش از دو سوم موارد کم کنن.
پزشکان گوش، حلق و بینی معمولاً آنتیبیوتیکها رو برای یه دوره حدوداً ۱۰ روزه تجویز میکنن. یادت باشه حتی اگه حس کردی بهتر شدی، باید تمام داروها رو مصرف کنی. قطع کردن مصرف آنتیبیوتیک میتونه باعث بشه بعضی باکتریها فعال بمونن و دوباره بیمار بشی.
سوال متداول
۱٫ گلو درد معمولاً چقدر طول میکشد؟
– گلو دردهای ویروسی معمولاً بین ۵ تا ۱۰ روز طول میکشند و با استراحت و درمانهای خانگی بهبود پیدا میکنند. اما اگر گلو درد بیش از این مدت طول بکشد یا شدیدتر شود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
۲٫ چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
– اگر گلو درد شما بیش از ۱۰ روز طول کشید، یا علائم شدیدی مثل تب بالای ۳۸ درجه، درد شدید هنگام بلع، تورم در گردن، یا وجود لکههای سفید در گلو داشتید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
۳٫ آیا آنتیبیوتیکها برای همه نوع گلودرد مفید هستند؟
– نه، آنتیبیوتیکها فقط برای عفونتهای باکتریایی مفید هستند و برای گلو دردهای ویروسی تاثیری ندارند. مصرف بیرویه آنتیبیوتیک میتواند منجر به مقاومت باکتریها و مشکلات جدیتری شود.
۴٫ آیا درمانهای خانگی میتوانند گلو درد را بهبود دهند؟
– بله، درمانهای خانگی مثل غرغره کردن آب نمک، نوشیدن مایعات گرم، استفاده از دستگاه بخور، و مصرف چایهای گیاهی میتوانند به تسکین گلو درد کمک کنند. اما اگر علائم شدید یا طولانی مدت باشند، به پزشک مراجعه کنید.
۵٫ آیا گلو درد مسری است؟
– بله، گلو دردهای ویروسی و باکتریایی میتوانند مسری باشند. شستن دستها، پوشاندن دهان هنگام سرفه یا عطسه، و اجتناب از تماس نزدیک با افراد بیمار میتواند به کاهش انتقال بیماری کمک کند.
منبع: my.clevelandclinic